۰
هیچ محصولی در سبد خرید وجود ندارد.
توسط 
در روزهای ۲۵ و ۲۶ آذرماه،سفر دو روزهای به شهرستان مرند و کلانشهر تبریز با همراهی آقای مهندس محمد درویش (کارشناس و کنشگر محیط زیست) و آقای دکتر نعمتالله فاضلی (جامعهشناس و انسانشناس) صورت گرفت. این سفر که با هماهنگی آقای دکتر رفیعیان (از کنشگران شهر مرند) برنامهریزی شده بود، دربرگیرنده ابعاد گوناگونی از مسائل محیط زیستی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بود و کوشید تا پیوندی میان گذشته پایدار ایران و نیازهای اکولوژیک امروز آن برقرار کند.
*روز نخست: مرند؛ جشنواره باغچهبان و گفتوگوهای بنیادین*
۱.این روز با حضور درجشنواره جبار باغچهبان در مرند آغاز شد. محور اصلی این نشست، رابطه «کودک و محیط زیست» بود.
* دکتر فاضلی بر ضرورت «آموزش اکولوژیک» تأکید کرد؛ آموزشی که زیستبوم را نه یک موضوع درسی مجزا، که بستری برای تمامی یادگیریها میداند.
* مهندس درویش با اشاره به خرس قهوهای و خرس سیاه به عنوان گونههای شاخص و مؤثر در چرخههای اکولوژیک، بر اهمیت حفاظت از تنوع زیستی به مثابه سرمایه ملی پای فشرد.
* موضوع سخنرانی من «کودک و محیط زیست» بود که در آن بر ضرورت آموزش حسی محیط زیست به کودکان تأکید گردید. اشاره شد که کودکانِ رشد یافته در آغوش طبیعت، مفاهیم زیستشناسی و اکولوژی را نه به عنوان دانشی انتزاعی، که به منزله «تجربهزیسته» درک میکنند. چنین آموزشی سنگ بنای حرکت در جهت «تمدن اکولوژیک» است؛ ضرورتی اجتنابناپذیر برای دنیای امروز.
۲.شب در مهمانسرای موسسه تحقیقات واکسن و سرمسازی رازی واحد مرندو به میزبانی کرم آقای دکتر حسین پور رئیس این مرکز سپری شد. در این نشست، حضور آقای دکتر راد، از نخبگان، باسوادان و جامعهشناسان برجسته تبریز، فرصتی مغتنم برای تبادل نظر عمیقتر فراهم آورد.
*روز دوم: از کشاورزی پایدار تا صلح ایرانی*
۱.صبح روز دوم به جلسهای باشورای شهر مرند و گروهی از کشاورزان زعفرانکار اختصاص یافت. نکته حائز اهمیت، رویآوردن این کشاورزان به کشت محصولات کمآببر مانند زعفران بود، به گونهای که سطح زیر کشت این محصول در منطقه به حدود هزار هکتار رسیده است. در این نشست، پیشنهادهایی کاربردی ارائه شد:
* تشکیل زنجیره ارزش زعفران برای افزایش سود کشاورزان و کاهش ضایعات.
* ترویج کشت زعفران ارگانیک برای دستیابی به ارزش افزوده بالاتر و حفظ سلامت خاک.
* تشکیل صندوق توسعه فناوری زعفران برای پشتیبانی مالی و فنی از نوآوری در این حوزه.
۲.عصر روز دوم،در کتابخانه مرکزی تبریز، سه سخنرانی کلیدی ارائه گردید:
* دکتر فاضلی درباره مفهوم «صلح ایرانی» و معرفی کتاب صلح زیسته ایرانی سخن گفت.
· مهندس درویش به معرفی کتاب پایداری ایرانی پرداخت.
· در سخنرانی من با عنوان «پایداری ایرانی» به واکاوی راز ماندگاری ایران پرداخته شد. در این سخنرانی به رازهای پایداری ایرانی و چالشهای معاصر اشاره شد و تامید گردید که که ایران با تاریخ کهن ۷۰۰۰ ساله و سابقه مکتوب ۲۵۰۰ ساله،در طول حیات خود (از دوره مادها به مدت حدود ۲۷۲۰ سال) شاهد وقوع دستکم ۱۱۴۰ جنگ بوده است (به طور متوسط هر ۲.۵ سال یک جنگ). همچنین چندین بار طی تهاجماتی گسترده (اسکندر، اعراب، مغول، تیمور) تمام سرزمینش به تصرف درآمده است. با این حال، این سرزمین پایدار مانده است. راز این پایداری را میتوان در ستونهای استوار تمدنی زیر جستجو کرد:
* تکیهگاه کهن: تمدنهایی مانند شوش و ایلام.
· درخشش علمی: حضور چهرههایی مانند ابنسینا، رازی، خوارزمی و خیام.
· قدرت زبان و ادب: حماسهسرایی فردوسی و غزل سرایی حافظ و سعدی.
· شکوه هنر و معماری: آثاری مانند تخت جمشید و مسجد جامع اصفهان.
· ژرفای فلسفه و عرفان: اندیشههای سهروردی، ملاصدرا، مولوی و عطار.
· پیونددهندگی آیینها: جشنهای فرامنطقهای مانند نوروز و یلدا.
· وحدت در کثرت: همزیستی اقوام گوناگون در چارچوب یک کل منسجم.
ایران برای هزاران سال،با بهرهگیری از فنآوریهای سازگار با محیط زیست مانند قنات، سبک زندگی کوچنشینی و معیشتهای کمآببر، پایداری خود را حفظ کرد. اما در هفت دهه گذشته، با اتکا به پارادایم توسعه ناسازگار، این تعادل شکسته شد:
· حفر بیرویه چاههای عمیق
· سدسازیهای گسترده بدون ارزیابی جامع
· انتقال آب بینحوضهای
· تخریب نظام عشایری و یکجانشینی اجباری
· تشویق به مصرف الگوهای غذایی پرآببر
امروز ایران با بحرانهای همافزای آب، خاک، آلودگی هوا و کاهش شدید تنوع زیستی روبهروست. برنامههای توسعه پنجساله و اسناد بالادستی مانند الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت نتوانستهاند این خلأ راهبردی را پر کنند.