امیرحسین سیادت، مؤلف کتاب یک دریچه یک چراغ، دربارۀ این کتاب می‌گوید…

فروغ از یار طلبِ «چراغ» می‌کرد و «یک دریچه» که بتوان از آن به تماشای «ازدحام کوچه‌ی خوشبخت» نشست. ایرج کریمی که گویی در کُنه هر اثرِ ممتاز ادبی گوهری سینمایی می‌دید، جایی پیشنهاد کرد این دریچه و چراغ را دوربین و پروژکتور فرض کنیم. معتقد بود همان‌طور که مستندِ «خانه سیاه است» شاعرانه است، اشعار فروغ هم مستندگونه‌اند. تعبیرش مثل اغلب مواقع گیرا بود و به دلم نشست چرا که از بچگی، هر بار پروژکتور روشن می‌شد و ردّی از نور در تاریکی اتاق به‌جا می‌گذاشت، از نگاه و کلامِ بستگان که گوش تا گوش خانه به تماشای فیلم‌های ۸ نشسته بودند می‌خواندم که در آن‌ تصاویر متحرک پی خوشی‌های از کف رفته‌ی خود می‌گردند. تا مدت‌ها آرزویم این بود که جهان پیرامون و مراودات این آدم‌ها شبیه تصاویرِ روی پرده شود. مدام از خود می‌پرسیدم کسانی که روزگاری چنین هم‌نشین و هم‌سفره و سرخوش بوده‌اند چطور امروز‌ این حد از هم دور و تن‌داده به ملال‌اند! زمان برد تا دریابم جلوه‌ی خیال‌انگیزِ گذشته نتیجه‌ی جادوی سینماست و اساساً نباید آن سوی پرده سراغِ سعادت را گرفت. پشت آن دوربینِ ۸ کسی بود که دنیا را زلال و همه را در آشتی می‌خواست، پس به‌ قاب تصویرش هم چیزی جز عشق و صفا راه نداشت. انگار هر لحظه و در هر محفل مترصد فرصت و بهانه بود تا با آوردنِ آن «چراغ» و «دریچه»، تصویر ساده اما نایابِ خوشبختی را به دیگران یادآوری کند. او این چراغ را به من داد تا خانه‌ام روشن باشد.

کتاب «یک دریچه یک چراغ» منتخبی است از مقالات سینمایی من که همگی طی سیزده چهارده سال گذشته نوشته و پیش‌تر در نشریات سینمایی مختلف («سینما و ادبیات»، «چهار»، «فیلمخانه»، «فیلم امروز» و …) منتشر شده‌اند. قصد رجوع به نوشته‌های قدیمی و افزودن به عمر آن‌ها از طریق بازنشرشان در قالب کتاب، از مدت‌ها قبل با من بود و احتمالاً به این راحتی‌ها میسر نمی‌شد اگر برادران سیاح و نشر همرخ این‌طور، از سر لطف و به گرمی از آن استقبال نمی‌کردند. درباره‌ی گزینش و ویرایش مطالب در پیش‌گفتار مفصل توضیح داده‌ام.

بعضی نام‌هایی که در این کتاب درباره‌شان نوشته‌ام: ارنست لوبیچ، لوییس بونوئل، اینگمار برگمن، آکیرا کوروساوا، ژاک تاتی، آندره‌ی تارکوفسکی، نوری بیلگه جیلان، ژان پیر ملویل، مایک لی، شوهی ایمامورا، برایان دی‌پالما، ژیزی منزل، دارن آرنوفسکی، کریستین مونجیو، رابرت زمکیس، لورل و هاردی، آکی کوریسماکی، روبن استلوند، داریوش مهرجویی، کیانوش عیاری، حمید نعمت‌اله، علی مصفا و … بماند به یادگار …