امسال «سایمون و شوستر» (Simon & Schuster)،‌ از بزرگ‌ترین و تأثیرگذارترین ناشران جهان، یک قرن فعالیت مستمر خود را جشن می‌گیرد. به همین مناسبت، این ناشر فهرستی از یکصد کتاب شاخص را که در طول صد سال فعالیت به چاپ رسانده، منتشر کرده است. این فهرست مجموعه‌ای از پرفروش‌ترین‌ها، کتاب‌های برندهٔ جوایز گوناگون و آثار فرهنگی و تأثیرگذار دیگر را در بر می‌گیرد.

فهرست این آثار و حتی کتب شاخصی که جایی در آن ندارند، به خودی خود داستان‌هایی را روایت می‌کنند و همزمان روند تحول آثار چاپ‌شده در این انتشارات را به نمایش می‌گذارند؛ آثاری که برخی از آن‌ها نیز به فارسی ترجمه شده‌اند و برای کتابخوانان ایرانی هم بسیار آشنا هستند.

«سایمون و شوستر» روز ۳۱ ژانویه (یازدهم بهمن‌ماه) در بیانیه‌اش گفت: «گروهی از کارکنان شرکت، با پذیرفتن مسئولیتی شاق و چالش‌برانگیز، یکصد اثر را که معتقدند تأثیر و اهمیت انتشارات ما را در میان حاضران در این صنعت به بهترین نحو به نمایش می‌گذارند، برگزیدند».

این فهرست با یکی از نخستین آثار منتشرشدهٔ این شرکت آغاز می‌شود؛ «کتاب معماهای جداول کلمات متقاطع» (The Cross Word Puzzle Book)، که در سال ۱۹۲۴ منتشر شد و به‌خوبی رویکرد درازمدت این مؤسسه در زمینهٔ توجه به علایق عامه را نشان می‌دهد. این کتاب را گریگوری هارسیک،‌ پراسپر بورانلی و مارگارت پیثربریج با استفاده از جدول‌های منتشرشده در روزنامه «نیویورک ورلد»، که از مهمترین روزنامه‌های عصر خود بود، تدوین کرده و تحت نظارت مستقیم ریچارد سایمون و مکس شوستر، مؤسسان این انتشارات،‌ منتشر کرده بودند. این کتاب که به همراه یک مداد به فروش می‌رسید، اولین نمونه در نوع خود محسوب می‌شد.

کتاب پرفروش «همه مردان رئیس‌جمهور» نوشته باب وودوارد و کارل برنستاین درباره آن‌چه به رسوایی واترگیت مشهور است، یکی دیگر از آثار شاخص منتشرشده در انتشارات سایمون و شوستر است که در سال ۱۹۷۴، پنجاه سال پیش، چاپ شد و به تثبیت جایگاه این ناشر در زمینهٔ انتشار آثار سیاسی کمک شایانی کرد.

فیلمی که دو سال بعد بر اساس این کتاب و به کارگردانی آلن جی پاکولا ساخته شد هم در میان پربیننده‌ترین فیلم‌های سیاسی بود و با نامزدی برای هشت جایزه اسکار در نهایت چهار جایزه را به خود اختصاص داد.

از دیگر آثاری که در این فهرست به چشم می‌خورد، می‌توان به کتاب «تبصره ۲۲»، اثر کلاسیک ضدجنگ نوشتهٔ جوزف هلر اشاره کرد. و یا کتاب‌های تحسین‌شده و تاریخی «روایت زندگی فردریک داگلاس» نوشتهٔ دیوید بلایت و «جدایی آب‌ها» نوشتهٔ تیلور برنچ.

کتاب «دنیای زیرزمینی» نوشتهٔ دان دلیلو در زمینهٔ ادبیات داستانی، «بچه‌ها کجایند؟» اثر مری هیگینز کلارک در زمینهٔ کتاب‌های تخیلی، «کتاب تربیت و نگهداری کودک» نوشتهٔ دکتر بنجامین اسپاک که در ایران با ترجمه اشرف پهلوی و با نام «نادر و بچه» منتشر شده بود؛ و «الوواز» کتاب محبوب کودکان، نوشتهٔ کی تامسون و با نقاشی‌های هیلاری نایت، از دیگر آثاری هستند که در این فهرست حضور دارند.

جاناتان کارپ، مدیر عامل سایمون و شوستر دربارهٔ این فهرست چنین گفته است:
«می‌خواستیم تأثیری را که این آثار در طول صد سال گذشته روی فرهنگ داشته‌اند و همزمان وسعت دامنه آثاری که به چاپ رسانده‌ایم، نشان دهیم.»

در انتخاب آثار موجود در این فهرست چند شرط مهم هم وجود داشته است: هیچ نویسنده‌ای نیست که بیش از یکی از آثارش در این فهرست حضور داشته باشد و از سوی دیگر، کتاب‌هایی که حق انتشارشان دیگر در اختیار سایمون و شوستر نیست هم کنار گذاشته شدند؛ مثل کتاب «مردی با کت و شلوار فلانل خاکستری» نوشتهٔ اسلوان ویلسون دربارهٔ مصائب یک کهنه‌سرباز جنگ جهانی دوم پس از بازگشت به خانه، که در سال‌های دهه ۱۹۵۰ منتشر شده بود.

نویسندگان همهٔ آثار منتخب سال‌های ۱۹۲۴ تا ۱۹۷۶ سفیدپوست‌هستند؛ نشانه‌ای از آنچه کارپ آن را «وضعیت زمانه» می‌خواند. در آن سال‌ها نویسندگان رنگین‌پوست معدودی به موفقیت دست می‌یافتند و این معدود نویسندگان موفق هم مهمترین آثارشان را در نشرهای دیگری عرضه می‌کردند.

به‌گفته آقای کارپ، مؤسسان این انتشارات دو مرد سفیدپوست بودند که ایده‌های مشخصی برای انتخاب کتاب و انتشار آن‌ها در ذهن خود داشتند؛ ایده‌هایی که به‌عقیدهٔ آقای کارپ،‌ به احتمال زیاد از علایق شخصی و سبقهٔ فرهنگی خود آن دو نشئت می‌گرفته است.

در فاصله سال‌های ۱۹۷۷ تا ۲۰۰۰،‌ آثار چند نویسندهٔ سیاهپوست هم در این فهرست به چشم می‌خورد و البته آخرین کتاب فهرست هم به یک نویسندهٔ رنگین‌پوست تعلق دارد: کتاب «چطور بگوییم بابل» روزنگاری تحسین‌شدهٔ صفیه سینکلر، نویسنده ۴۰سالهٔ جامائیکایی، که پارسال منتشر شد.

جاناتان کارپ با تأکید بر این‌که هرگز سعی نکرده بر کار کمیتهٔ انتخاب آثار تأثیر بگذارد، مباحثات اعضای این کمیته را «داغ و جاندار» توصیف کرده است. جان اروینگ، یکی از نویسندگان مورد علاقهٔ آقای کارپ، از راهیابی به این فهرست جا ماند؛ هرچند که او موفق شد اعضای کمیته را قانع کند که کتاب خاطرت بروس اسپرینگ‌ستین را انتخاب کنند.

کارپ به‌صراحت با یکی از انتخاب‌های کمیته موافق نبوده است. کمیتهٔ کتاب «اوقات غیرعادی»، نوشتهٔ دوریس کرنز گودوین درباره فرانکلین و النور روزولت در طول جنگ جهانی دوم، را انتخاب کرد؛‌ کتابی که برندهٔ جایزه پولیتزر هم شده است. اما آقای کارپ کتاب دیگر همین نویسنده یعنی «تیم رقبا» را که زندگی‌نامهٔ آبراهام لینکلن است، ترجیح می‌داد. زمانی که باراک اوباما نامزد انتخابات بود،‌ بخش‌هایی از این کتاب را، که داستان حلقه داخلی رقبای پیشین لینکلن در انتخابات را روایت می‌کند، در میان جمع خوانده بود.

دوریس کرنز گودوین

آقای کارپ در مورد دلیل اختلاف‌نظرش با کمیته گفته است کتاب «اوقات غیرعادی» کتاب فوق‌العاده‌ای است،‌ اما تأثیر «تیم رقبا» بر تصمیم باراک اوباما برای معرفی هیلاری کلینتون به‌عنوان وزیر خارجه روشن است. به اعتقاد آقای کارپ‌، این کتاب در واقع بر روند تحولات بین‌المللی تأثیر گذاشته است.

همچون بسیاری از دیگر ناشران پیشرو، سایمون و شوستر هم کار خود را در قالب یک مؤسسهٔ خصوصی کوچک شروع کرد و پس از دههٔ ۱۹۶۰ گسترش یافت. تا آخر آن دهه، هر دو مؤسس این شرکت انتشاراتی درگذشته بودند و مالکیت شرکت چندین بار دست‌به‌دست شد تا این‌که سرانجام سال گذشته شرکت خصوصی KKR آن‌ را خرید.

در طول این یکصد سال فعالیت، سایمون و شوستر چندین شرکت انتشاراتی کوچک دیگر را خرید و در خود ادغام کرد؛ ناشرانی که برخی کتاب‌هایشان به فهرست آثار برگزیدهٔ این شرکت هم راه یافته‌ است.

از جمله این آثار می‌توان به «گتسبی بزرگ» نوشتهٔ اسکات فیتزجرالد و «وداع با اسلحه» اثر درخشان ارنست همینگوی اشاره کرد که در اصل توسط انتشارات «اسکریبن» منتشر شده بودند، اما سایمون و شوستر در سال ۱۹۹۴ آن‌ را خرید و در خود ادغام کرد.

فهرست صدتایی این انتشاراتی نه‌تنها تنوعی از کتاب‌های منتشرشده این مؤسسه را نشان می‌دهد بلکه تفاوت نگاه و دیدگاه افراد نسبت به آثار را هم به نمایش می‌گذارد.

منبع: رادیوفردا و آسوشیتدپرس